Men vermijde de aanvoegende wijs

Vorige week kreeg ik er weer een: een berichtje met een aanvoegende wijs. “Gelieve uw inschrijving te bevestigen”. Geweldig dat zoiets nog bestaat!

In het Nederlands komt de aanvoegende wijs nog amper voor. Dit is een werkwoordsvorm die o.a. een wens, een aansporing, of onzekerheid kan uitdrukken. Hij wordt vaak gebruikt als manier om iets heel beleefd te zeggen.

In het Duits bestaat hij nog:

• Ich hätte gern ein Kaffee.
• Könntest du mal helfen?

Wij hebben hier geen letterlijke vertaling voor, maar moeten ons behelpen met woorden als graag, zouden of liever hebben:

• Ik zou graag een kop koffie hebben.
• Zou je me kunnen helpen?

In het Frans bestaat de aanvoegende wijs ook, zelfs in vier verschillende tijden. Meestal in bijzinnen die beginnen met que:

• Nous préférons que vous partiez.
• Il est possible que ce soit vrai.

Dat wordt in het Nederlands :

• Wij hebben liever dat u vertrekt.
• Het is mogelijk dat het waar is

Versteende uitdrukkingen

In het Nederlands komt de aanvoegende wijs bijna niet meer voor, alleen nog in versteende uitdrukkingen, zoals:

• Leve het bruidspaar!
• Men neme twee eieren.
• Gelieve voor de streep te wachten.
• Kome wat komen zal
• Zegge en schrijve
• Zo waarlijk helpe mij God almachtig

Voor wie zich er nog aan wil wagen: je maakt een aanvoegende wijs door van het hele werkwoord (de infinitief) de -n af te halen. En het kan bij ons alleen in de tegenwoordige tijd. Behalve bij het werkwoord zijn, daarmee kun je nog de verleden tijd gebruiken: Het ware te wensen…

Aanvoegende wijs maakt je tekst formeel

Maar de aanvoegende wijs geeft aan je tekst een formeel, ouderwets of zelfs verheven karakter en wordt daarom ook wel afgeraden, meldt Wikipedia.

Hoe dat komt? Dat is gissen, maar ik denk dat het ermee te maken heeft dat Nederlanders altijd lekker direct uit de hoek willen komen en niet zo houden van formaliteiten en hiërarchie. Jammer, maar het zij zo.